Hàm DAYS360 Trong Excel: Tại Sao Kế Toán Viên Dùng Năm 360 Ngày

Một khoản vay 100 triệu đồng với lãi suất 10% hàng năm sẽ sinh lãi khác nhau tùy theo cách tính ngày. Nếu dùng năm 365 ngày, lãi tháng đầu là 821.918 đồng. Nhưng nếu dùng năm 360 ngày như hệ thống kế toán, lãi sẽ là 833.333 đồng. Sự chênh lệch này không phải ngẫu nhiên mà xuất phát từ một quy ước tài chính có từ hàng trăm năm trước.

Mục Lục

Năm 360 ngày ra đời từ thời đại tính bằng tay

Trước khi máy tính xuất hiện, kế toán viên phải tính lãi suất bằng bút chì và giấy. Một năm có 365 hoặc 366 ngày không chia đều cho 12 tháng. Tháng 1 có 31 ngày, tháng 2 có 28 hoặc 29 ngày, tháng 3 lại 31 ngày. Việc tính lãi suất cho từng tháng với số ngày khác nhau trở thành cơn ác mộng.

Giải pháp đơn giản xuất hiện: coi mỗi tháng có 30 ngày, tổng cộng 360 ngày một năm. Con số 360 chia hết cho 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12 và 15. Một khoản vay trả góp hàng quý sẽ có chu kỳ 90 ngày đều đặn. Khoản vay trả hàng tháng sẽ có chu kỳ 30 ngày mỗi lần. Không cần phải tính toán phức tạp cho từng tháng.

Ngày nay, dù máy tính có thể tính 365 ngày dễ dàng, ngành tài chính vẫn giữ quy ước 360 ngày. Trái phiếu doanh nghiệp, các công cụ phái sinh, và hầu hết các khoản vay ngân hàng đều sử dụng năm 360 ngày để tính lãi. Hàm DAYS360 trong Excel được tạo ra để phục vụ đúng mục đích này.

Cú pháp của hàm DAYS360

Hàm DAYS360 có cấu trúc đơn giản với hai tham số bắt buộc và một tham số tùy chọn:

=DAYS360(start_date, end_date, [method])

Các tham số:

start_date: Ngày bắt đầu của khoảng thời gian cần tính
end_date: Ngày kết thúc của khoảng thời gian cần tính
method: Tùy chọn chỉ định phương pháp tính. FALSE hoặc bỏ trống sử dụng phương pháp Mỹ. TRUE sử dụng phương pháp Châu Âu

XEM THÊM: Hàm TODAY Kết Hợp DAY, MONTH, YEAR: Tính Toán Thời Gian Chuẩn Xác

Sự khác biệt giữa hai phương pháp nằm ở cách xử lý ngày 31 và ngày cuối tháng 2. Phương pháp Mỹ điều chỉnh linh hoạt hơn còn phương pháp Châu Âu nghiêm ngặt hơn với quy tắc 30 ngày mỗi tháng.

Phương pháp Mỹ xử lý ngày 31 như thế nào

Phương pháp Mỹ áp dụng khi tham số method là FALSE hoặc không điền. Đây là phương pháp mặc định và phổ biến nhất cho trái phiếu doanh nghiệp Mỹ.

Quy tắc điều chỉnh:

Nếu ngày bắt đầu là ngày 31, chuyển thành ngày 30
Nếu ngày bắt đầu là ngày cuối tháng 2 (28 hoặc 29), chuyển thành ngày 30
Nếu ngày kết thúc là ngày 31 và ngày bắt đầu đã là 30 hoặc 31, chuyển ngày kết thúc thành ngày 30

Ví dụ tính lãi suất cho khoản vay từ ngày 31 tháng 1 đến ngày 31 tháng 3:

=DAYS360(DATE(2025,1,31), DATE(2025,3,31), FALSE)

Kết quả trả về 60 ngày thay vì 59 ngày thực tế. Excel điều chỉnh cả hai ngày 31 thành ngày 30, sau đó tính: 30 ngày tháng 2 cộng 30 ngày tháng 3.

Phương pháp Châu Âu nghiêm ngặt hơn

Phương pháp Châu Âu kích hoạt khi tham số method là TRUE. Phương pháp này được sử dụng cho thị trường Euribor và các công cụ tài chính châu Âu.

Quy tắc đơn giản hơn:

Nếu ngày bắt đầu là ngày 31, chuyển thành ngày 30
Nếu ngày kết thúc là ngày 31, chuyển thành ngày 30

Không có ngoại lệ cho tháng 2. Phương pháp này xử lý mọi tháng hoàn toàn giống nhau.

Cùng ví dụ trên với phương pháp Châu Âu:

=DAYS360(DATE(2025,1,31), DATE(2025,3,31), TRUE)

Kết quả vẫn là 60 ngày. Trong trường hợp này hai phương pháp cho kết quả giống nhau, nhưng với tháng 2 sẽ khác.

Tính lãi suất thực tế cho khoản vay

Một công ty vay 500 triệu đồng từ ngày 15 tháng 1 năm 2025 với lãi suất 8% hàng năm. Ngày trả nợ là 15 tháng 4 năm 2025. Tính số tiền lãi phải trả.

Bước 1: Tính số ngày theo quy ước 360 ngày

=DAYS360(DATE(2025,1,15), DATE(2025,4,15))

Kết quả: 90 ngày (đúng 3 tháng với mỗi tháng 30 ngày)

Bước 2: Tính tiền lãi

=500000000 * 0.08 * (90/360)

Kết quả: 10.000.000 đồng

Nếu dùng số ngày thực tế (89 ngày từ 15/1 đến 15/4), lãi sẽ là 9.753.424 đồng. Chênh lệch 246.576 đồng cho thấy tác động của quy ước 360 ngày.

Tính thời gian làm việc của nhân viên

Bảng lương công ty có cột ngày vào làm và ngày nghỉ việc. Cần tính số ngày làm việc theo chuẩn kế toán để tính lương theo tháng.

XEM THÊM: Dừng Tính Deadline Thủ Công (Dùng Hàm WORKDAY Trong 2 Phút)

Với nhân viên vào làm ngày 10 tháng 1 năm 2020 và nghỉ ngày 25 tháng 9 năm 2025:

=DAYS360(DATE(2020,1,10), DATE(2025,9,25))/360

Kết quả: 5.71 năm (2055 ngày chia cho 360)

Nếu dùng số ngày thực tế với hàm DAYS, kết quả sẽ là 2084 ngày hay 5.71 năm khi chia cho 365. Trong trường hợp này hai phương pháp cho kết quả gần giống nhau, nhưng với khoảng thời gian ngắn hơn sự chênh lệch sẽ rõ ràng hơn.

So sánh DAYS360 với hàm DAYS

Hàm DAYS tính số ngày thực tế giữa hai mốc thời gian. Hàm DAYS360 tính theo quy ước kế toán với mỗi tháng 30 ngày.

Khi nào dùng DAYS:

Tính tuổi chính xác của người hoặc sản phẩm
Đếm ngày làm việc thực tế
Tính deadline dự án theo lịch thật
Bất kỳ tính toán nào cần độ chính xác tuyệt đối

Khi nào dùng DAYS360:

Tính lãi suất khoản vay và trái phiếu
Các báo cáo tài chính theo chuẩn kế toán
So sánh các khoản thanh toán định kỳ
Phân tích chi phí vốn theo quý hoặc tháng

Trong thực tế, phần mềm kế toán và ngân hàng sử dụng DAYS360 cho hầu hết tính toán lãi suất. Trái phiếu chính phủ Mỹ dùng phương pháp khác (Actual/Actual), nhưng trái phiếu doanh nghiệp vẫn dùng 30/360.

Lỗi thường gặp và cách xử lý

Hàm DAYS360 trả về lỗi khi ngày nhập vào không hợp lệ. Lỗi phổ biến nhất là nhập ngày dưới dạng text thay vì dạng date.

Sai:

=DAYS360("1/1/2025", "31/3/2025")

Kết quả có thể là lỗi hoặc kết quả sai tùy theo định dạng ngày của hệ thống.

Đúng:

=DAYS360(DATE(2025,1,1), DATE(2025,3,31))

Hoặc dùng tham chiếu ô đã được format dạng Date.

Một lưu ý khác: nếu end_date xảy ra trước start_date, hàm trả về số âm. Đây không phải lỗi mà là tính năng hữu ích khi cần tính ngược thời gian.

Khi nào không nên dùng năm 360 ngày

Một số ngành và loại hợp đồng không sử dụng quy ước 360 ngày. Trái phiếu chính phủ Mỹ dùng phương pháp Actual/Actual (số ngày thực tế trên năm thực tế). Một số khoản vay tiêu dùng dùng Actual/365.

Các báo cáo tài chính theo chuẩn IFRS hoặc VAS đôi khi yêu cầu số ngày thực tế cho một số loại giao dịch. Luôn kiểm tra hợp đồng hoặc hướng dẫn kế toán trước khi chọn phương pháp tính.

Với các dự án cần tính deadline chính xác, việc dùng DAYS360 sẽ gây sai lệch. Một dự án bắt đầu ngày 1 tháng 1 và kết thúc ngày 31 tháng 3 có 90 ngày theo DAYS360 nhưng thực tế có 89 ngày. Sự chênh lệch này có thể ảnh hưởng đến lịch trình giao hàng.

XEM THÊM: Dừng Chia 365 Để Tính Tuổi (Dùng YEARFRAC Thay Vì)

Tích hợp với các hàm tài chính khác

Hàm DAYS360 thường được kết hợp với các hàm tài chính khác trong Excel. Hàm PRICE tính giá trái phiếu dựa trên quy ước 30/360. Hàm ACCRINT tính lãi tích lũy cũng có tùy chọn basis 0 cho 30/360.

Công thức tính lãi tích lũy cho trái phiếu:

=ACCRINT(issue_date, first_interest, settlement, rate, par, frequency, 0)

Tham số cuối cùng là 0 chỉ định dùng quy ước 30/360 giống DAYS360. Nếu đổi thành 1 sẽ dùng Actual/Actual, đổi thành 3 sẽ dùng Actual/365.

Áp dụng trong phân tích đầu tư

Một nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp trị giá 10 triệu đồng với lãi suất phiếu 7% hàng năm, trả lãi mỗi 6 tháng. Ngày phát hành 15 tháng 6 năm 2024. Mua ngày 20 tháng 8 năm 2024. Tính lãi tích lũy phải trả cho người bán.

Tính số ngày từ ngày phát hành đến ngày mua:

=DAYS360(DATE(2024,6,15), DATE(2024,8,20))

Kết quả: 65 ngày

Tính lãi tích lũy:

=10000000 * 0.07 * (65/360)

Kết quả: 126.389 đồng

Số tiền này được cộng vào giá mua và người bán nhận được để bù đắp lãi đã tích lũy. Hầu hết các công ty chứng khoán sử dụng quy ước 30/360 cho trái phiếu doanh nghiệp theo đúng chuẩn quốc tế.

Phù hợp với chuẩn Excel nào

Hàm DAYS360 có mặt trong tất cả phiên bản Excel từ Excel 2007 trở đi. Excel 2003 và các phiên bản cũ hơn cũng hỗ trợ hàm này. Google Sheets cũng có hàm DAYS360 với cú pháp giống hệt Excel.

Tham số method có thể nhận giá trị FALSE/TRUE hoặc 0/1. Một số phiên bản cũ yêu cầu dùng 0/1 thay vì FALSE/TRUE. Để đảm bảo tương thích, nên dùng 0 cho phương pháp Mỹ và 1 cho phương pháp Châu Âu.

Các phần mềm kế toán như SAP, Oracle Financials cũng tích hợp hàm tương tự DAYS360 với các quy ước 30/360. Việc hiểu rõ cách hàm này hoạt động trong Excel giúp dễ dàng chuyển đổi hoặc đối chiếu số liệu giữa các hệ thống.

Kết quả sau khi áp dụng đúng

Sau khi chuyển sang dùng DAYS360 cho các báo cáo tài chính, số liệu lãi suất khớp chính xác với các báo cáo từ ngân hàng và đối tác. Trước đó, việc dùng DAYS để tính ngày thực tế gây ra chênh lệch nhỏ nhưng tích lũy theo thời gian.

Với các khoản vay dài hạn, sự khác biệt giữa 365 ngày và 360 ngày có thể lên đến hàng trăm triệu đồng. Một khoản vay 10 tỷ đồng trong 5 năm với lãi suất 8% sẽ chênh lệch khoảng 55 triệu đồng tiền lãi nếu tính sai phương pháp.

Quy ước 360 ngày không làm thay đổi lãi suất thực tế mà chỉ thay đổi cách phân bổ lãi theo thời gian. Điều quan trọng là phải dùng đúng quy ước mà hợp đồng quy định. Kiểm tra kỹ điều khoản tính lãi trong hợp đồng vay, hợp đồng trái phiếu, hoặc tài liệu phát hành để đảm bảo tính đúng theo đúng chuẩn.