Hướng Dẫn Hàm MIRR Trong Excel: Từ Cú Pháp Đến Ví Dụ Thực Tế Đầy Đủ

Hàm IRR trong Excel có vấn đề nghiêm trọng mà ít người để ý. Khi tính tỷ suất hoàn vốn nội bộ, IRR giả định tất cả dòng tiền thu về đều được tái đầu tư ở cùng mức lãi suất với chính dự án đó. Điều này hiếm khi xảy ra trong thực tế. Hàm MIRR ra đời để giải quyết chính xác vấn đề này bằng cách cho phép bạn thiết lập hai lãi suất riêng biệt: một cho chi phí vay vốn và một cho lợi nhuận tái đầu tư.

Tại sao MIRR chính xác hơn IRR

Hàm IRR hoạt động theo một giả định không thực tế. Khi dự án của bạn sinh ra dòng tiền dương, IRR cho rằng bạn tái đầu tư số tiền này với lãi suất bằng chính tỷ suất hoàn vốn của dự án. Ví dụ, nếu dự án có IRR là 25%, hàm giả định bạn tái đầu tư các khoản thu nhập tại mức 25%.

Trong thực tế, lãi suất tái đầu tư thường thấp hơn nhiều và gần với chi phí vốn của công ty, thường dao động từ 5-12%. Hơn nữa, chi phí vay để tài trợ dự án cũng khác với lợi nhuận tái đầu tư. MIRR cho phép bạn nhập hai tỷ lệ riêng biệt này, tạo ra con số phản ánh đúng tiềm năng lợi nhuận thực sự.

Sự khác biệt không chỉ là lý thuyết. Với các dự án có dòng tiền sớm, chênh lệch giữa IRR và MIRR có thể lên tới 20-30%. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định đầu tư của bạn.

Cú pháp hàm MIRR

Cú pháp của hàm MIRR trong Excel có ba tham số bắt buộc:

=MIRR(values, finance_rate, reinvest_rate)

Values là dải ô chứa dòng tiền định kỳ của dự án. Dải này phải bao gồm ít nhất một giá trị âm đại diện cho khoản đầu tư ban đầu hoặc chi phí, và ít nhất một giá trị dương đại diện cho thu nhập. Nếu thiếu một trong hai, Excel sẽ trả về lỗi #DIV/0!. Các giá trị phải được sắp xếp theo đúng trình tự thời gian, vì Excel sử dụng thứ tự này để tính toán.

XEM THÊM: Tôi Tiết Kiệm 18 Triệu Tiền Lãi Nhờ Hiểu Đúng Hàm IPMT Trong Excel

Finance_rate là lãi suất bạn phải trả để vay vốn tài trợ cho các dòng tiền âm. Đây là chi phí sử dụng vốn của dự án. Bạn nhập tỷ lệ này dưới dạng số thập phân, ví dụ 7.5% nhập là 0.075 hoặc 7.5%.

Reinvest_rate là lãi suất bạn nhận được khi tái đầu tư các dòng tiền dương. Tỷ lệ này thường thấp hơn finance_rate và gần với lãi suất tiết kiệm hoặc đầu tư an toàn. Nhập tương tự finance_rate dưới dạng số thập phân hoặc phần trăm.

Cả ba tham số đều bắt buộc. Nếu bỏ trống finance_rate hoặc reinvest_rate, Excel sẽ mặc định chúng bằng 0, dẫn đến kết quả sai lệch nghiêm trọng.

Ví dụ thực tế từng bước

Giả sử bạn đang đánh giá một dự án với các dòng tiền sau:

Năm 0: Đầu tư ban đầu 10.000.000 đồng
Năm 1: Thu về 1.850.000 đồng
Năm 2: Thu về 3.500.000 đồng
Năm 3: Thu về 4.600.000 đồng
Năm 4: Thu về 3.780.000 đồng

Chi phí vay vốn của bạn là 7.5% mỗi năm. Lãi suất tái đầu tư các khoản thu nhập là 6.5%. Đây là cách tính MIRR từng bước.

Bước 1: Chuẩn bị dữ liệu

Mở Excel và nhập dòng tiền vào cột A. Tại ô A2, nhập -10000000 (số âm vì đây là khoản chi). Tại các ô A3 đến A6, nhập lần lượt 1850000, 3500000, 4600000, 3780000. Tại ô B1, nhập 7.5% là lãi suất vay. Tại ô B2, nhập 6.5% là lãi suất tái đầu tư.

Bước 2: Nhập công thức

Chọn ô trống nơi bạn muốn hiển thị kết quả, ví dụ ô D2. Gõ công thức:

=MIRR(A2:A6,B1,B2)

Nhấn Enter. Excel sẽ tính toán và trả về kết quả.

Bước 3: Định dạng kết quả

Nếu kết quả hiển thị dưới dạng số thập phân như 0.1318, nhấn chuột phải vào ô, chọn Format Cells, chọn Percentage với 2 chữ số thập phân. Kết quả sẽ hiển thị là 13.18%.

XEM THÊM: Tránh 5 Sai Lầm Thường Gặp Khi Dùng Hàm DDB Tính Khấu Hao Trong Excel

Con số 13.18% này là tỷ suất hoàn vốn nội bộ có điều chỉnh của dự án, phản ánh chính xác lợi nhuận thực tế khi tính đến chi phí vay 7.5% và lợi nhuận tái đầu tư 6.5%.

So sánh MIRR với IRR trên cùng dữ liệu

Để thấy rõ sự khác biệt, hãy tính cả IRR và MIRR trên cùng bộ dữ liệu trên. Tại ô E2, nhập công thức IRR:

=IRR(A2:A6)

Kết quả IRR sẽ là khoảng 13.90%. So với MIRR là 13.18%, chênh lệch là 0.72 điểm phần trăm.

Sự chênh lệch này xuất phát từ giả định tái đầu tư của IRR. Hàm IRR giả định bạn tái đầu tư tất cả các khoản thu nhập tại mức 13.90%, trong khi thực tế bạn chỉ tái đầu tư được ở mức 6.5%. Điều này làm IRR phóng đại tiềm năng lợi nhuận của dự án.

Chênh lệch trở nên lớn hơn nhiều khi dự án có dòng tiền thu về sớm. Giả sử dự án khác có cùng tổng thu nhập nhưng phân bổ khác:

Năm 0: -10.000.000 đồng
Năm 1: Thu về 8.000.000 đồng
Năm 2: Thu về 2.000.000 đồng
Năm 3: Thu về 1.500.000 đồng
Năm 4: Thu về 2.230.000 đồng

Với dữ liệu này, IRR cho kết quả 25.90%, trong khi MIRR chỉ có 13.81%. Chênh lệch lên tới 12 điểm phần trăm bởi vì khoản 8 triệu đồng thu về năm 1 phải được tái đầu tư trong 3 năm, và IRR giả định tái đầu tư ở mức 25.90% trong khi thực tế chỉ có 6.5%.

Khi so sánh nhiều dự án để chọn phương án đầu tư, MIRR cung cấp cơ sở đáng tin cậy hơn nhiều so với IRR. Dự án có IRR cao nhất không nhất thiết là dự án sinh lợi nhất khi tính đến thực tế tái đầu tư.

Các lưu ý quan trọng khi sử dụng MIRR

Hàm MIRR yêu cầu dữ liệu đầu vào phải có ít nhất một giá trị âm và một giá trị dương. Nếu tất cả giá trị đều âm hoặc đều dương, Excel sẽ trả về lỗi #DIV/0!. Kiểm tra kỹ dữ liệu trước khi áp dụng công thức.

XEM THÊM: Cách Sử Dụng Hàm COUPNCD Để Tính Ngày Lãi Tiếp Theo Trong 3 Phút

Các giá trị văn bản, giá trị logic và ô trống trong dải values sẽ bị bỏ qua hoàn toàn. Tuy nhiên, các ô chứa số 0 vẫn được tính. Điều này quan trọng khi bạn có các năm không có dòng tiền, cần nhập 0 thay vì để trống.

Excel giả định tất cả dòng tiền xảy ra vào cuối mỗi kỳ. Nếu dòng tiền xảy ra vào đầu kỳ, bạn cần điều chỉnh công thức hoặc sử dụng hàm khác.

Cách chọn finance_rate và reinvest_rate ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả. Finance_rate thường lấy từ lãi suất vay ngân hàng hoặc chi phí vốn bình quân gia quyền của công ty. Reinvest_rate thường là lãi suất tiết kiệm, trái phiếu chính phủ, hoặc lợi nhuận trung bình của các khoản đầu tư thay thế. Không nên dùng cùng một tỷ lệ cho cả hai tham số trừ khi có lý do đặc biệt.

Trong một số trường hợp hiếm khi dòng tiền đơn giản, MIRR và IRR có thể cho kết quả giống nhau. Ví dụ, nếu tất cả thu nhập xảy ra vào năm cuối cùng của dự án, lãi suất tái đầu tư không ảnh hưởng và hai hàm sẽ trả về cùng kết quả.

Hàm MIRR hoạt động trên mọi phiên bản Excel từ 2007 trở lên, bao gồm Excel 2010, 2013, 2016, 2019, 2021 và Microsoft 365

Hàm này có sẵn trong tất cả các phiên bản Excel từ 2007, bao gồm Excel for Mac và Excel Online. Bạn không cần kích hoạt bất kỳ add-in nào. Công thức hoạt động giống hệt nhau trên tất cả các nền tảng, giúp dễ dàng chia sẻ file giữa các người dùng khác nhau.

Khi so sánh các dự án đầu tư hoặc đánh giá hiệu quả tài chính, sử dụng MIRR thay vì IRR để có cái nhìn chính xác hơn về lợi nhuận thực tế. Sự khác biệt nhỏ trong phần trăm có thể dẫn đến quyết định đầu tư trị giá hàng tỷ đồng.